En ik dacht nog zo dat ballonnen oplaten verboden was……

Vorige week, mijn mail en app-box (noem je dat zo ??) stroomden ineens vol met o.a. Telegraafberichten. “Flevoland Wonderpil; Voor nieuwe boeren lijkt geen plaats in de polder; wel plek voor woningen” “,of de Stentor “Boeren van Veluwe naar Flevoland” en “Flevoland is oplossing voor stikstofcrisis en woningnood'” kopt Omroep Flevoland, om gelukkig even later te melden “Plan verhuizen boeren lijkt luchtfietserij: grootste deel grond langdurig verpacht”

Nou zou je kunnen zeggen, ballon doorgeprikt, dat is ook weer klaar. Maar zo simpel is het nou ook weer niet. Als je de artikelen zoals die van de Telegraaf aandachtig leest dan slaat de schrik je toch even om het hart. Want iedereen heeft een opvatting over Flevoland. Wat er moet komen. Dat we in Oosterwold maar gewoon in hoge dichtheden moeten bouwen aldus Friso de Zeeuw. Nou ja nog sterker, om de zoveel weken duikt ook “Eenvallei-stad[1]” weer op, een initiatief van een aantal ontwikkelaars die kansen voor het land (en hun portemonnee) zien en een complete stad over een gebied heen plannen waar niet alleen andere afspraken over zijn gemaakt, maar waar de betrokken overheden eendrachtig van gezegd hebben: dat past niet in onze ontwikkelvisie, dat gaan we niet doen. Maar waarom zou je je daar iets van aantrekken? Oh ja en als klap op de vuurpijl komt dan altijd de Markerwaard wel weer ergens om de hoek kijken. Dat we daar inmiddels eilanden (de Markerwadden) hebben aangelegd, om maar eens wat te nemen, wordt voor het gemak maar even vergeten.

En dat alles onder het mooie begrip “visie”. Ja visie, daar hebben we meestal vrij veel van. En velen hebben een visie…..over Flevoland. Joehoe, denk ik dan, voor U het vergeet, daar gaat Flevoland toch echt vooral zelf over. Ik snap dat dat hinderlijk is, maar tja, de werkelijkheid is soms hinderlijk.

Natuurlijk ben ik blij dat (eindelijk ?) onderkend wordt dat Flevoland een oplossing voor nogal wat uitdagingen kan zijn. Ja, we kunnen hier echt een fors aantal woningen kwijt, zonder het open karakter van het landschap aan te tasten. Waarbij we samenlevingen bouwen en niet alleen stenen stapelen, maar dat terzijde. En ik ben er van overtuigd dat we ook afspraken kunnen maken over landbouw, over bos, over energie en ruimte kunnen vinden voor mobiliteit. En natuurlijk helpt het als het Rijk in dit geval niet alleen regels kan stellen maar als grootgrondbezitter echt mee aan het stuur kan zitten om ontwikkelingen mogelijk te maken. Maar dat moet dan wel een beetje minder wild. Want als je alle plannen die anderen voor Flevoland hebben bij elkaar optelt, dan moeten we huizen stapelen op bossen, water bergen onder landbouwgrond en windmolens bovenop de bomen zetten. Anders gezegd, ook dezelfde Flevolandse ruimte kan zomaar een paar keer uitgegeven worden….en dan heb je ….letterlijk en figuurlijk geen ruimte meer.

Wat dan wel. Om te beginnen moet Flevoland zelf nadenken wat ze wil en mag het Rijk haar eerdere afspraken met Flevoland nakomen. Dat helpt als je nieuwe afspraken wilt maken. Denk bijvoorbeeld aan de IJmeerlijn of Lelystad Airport om maar 2 voorbeelden te noemen.

Dat nadenken over wat we zelf willen, dat doen we natuurlijk al lang. Bestuurlijk via de omgevingsvisie Flevoland Straks en via iets dat we Samen Maken We Flevoland noemen, een proces waarin gemeenten, waterschap en provincie samen over die toekomst nadenken. Tegelijkertijd praten we natuurlijk met het Rijk over de vraag hoe wel al die verschillende belangen kunnen wegen. En we proberen als regio, gezamenlijk, tot goede afspraken met het rijk te komen, zeker ook in die rol van landeigenaar die het rijk heeft. Ik snap wel dat dat veel minder spectaculair is dan iets als Eemvallei Stad of als een wonderpil of andere dappere grootse bewegingen. Het moet echt anders.

In dat verband werd ik echt blij van het rapport “Geef richting, maak ruimte !”van de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur.[2] Daarin wordt niet alleen geanalyseerd wat er in de samenwerking Rijk-Regio of breder in de Nationale Ruimtelijke Ordening niet helemaal goed ging, maar vooral hele uitvoerbare, praktische en concrete aanbevelingen gedaan hoe het wel kan. En hoe dat kan op een manier die recht doet aan ieders verantwoordelijkheden en rollen.

Ons coalitieakkoord heet: “Flevoland, ruimte voor de toekomst.” Dat is nou mooi. We hebben ruimte voor de toekomst. Dat is het unieke van Flevoland, die ruimte hoeven we niet meer te maken. Maar die richting, die moeten we wel degelijk samen geven.

Als kind mocht ik – vroeger toen we nog niet wisten dat dat eigenlijk een slecht idee was – bij feesten en partijen luchtballonnen oplaten. En daarvan wist je nooit waar ze terecht kwamen. In mijn geval meestal lek aan de eerste de beste boom. Ook daarom al is ballonnen oplaten niet zo’n goed idee.. Die ballonnen zijn nogal richtingloos. Niet meer doen dus. En zeker niet als het niet onze eigen ballonnen zijn.

[1] https://www.ad.nl/wonen/ontwikkelaars-willen-nieuwe-stad-met-50-000-woningen-in-flevoland-bouwen-eemvallei-stad~a5e5aa66d/ [2] https://www.rli.nl/publicaties/2021/advies/geef-richting-maak-ruimte