Van zorgen om…. naar zorgen voor….. naar zorgen…..met de zorg.

Ik lees het met groeiende zorg: schreeuwend tekort aan personeel. Overal maar ook of vooral in de zorg. CBS cijfers laten het keihard zien. De instroom van nieuw personeel is het afgelopen jaar gedaald en de uitstroom is gestegen. In 2022 wordt een personeelstekort van 56.000 tot 74.000 zorgmedewerkers verwacht. Ook verlaten medewerkers het vak steeds sneller. Zelfs jong en gemotiveerd personeel overweegt het vak al snel weer te verlaten – voornamelijk omdat ze weinig werkplezier ervaren. Van de nieuw startende medewerkers verlaat 63,1% het vak al binnen 5 jaar.

Oeps. En dat in een tijd waarin we dag in dag uit ervaren dat die zorg steeds belangrijker wordt. Want die beruchte IC capaciteit gaat over beschikbaarheid van gekwalificeerde medewerkers en niet over bedden of apparatuur. Om maar eens wat te noemen. Volgende vraag is dan natuurlijk…en wat kunnen we daar aan doen ? Om te beginnen de beloning en waardering. Lokaal kunnen we daar helemaal niets mee, maar ik mag toch hopen dat de uitkomst van de coalitieonderhandelingen – die schijnt er bijna te zijn – in ieder geval hier echt invulling geeft aan de waardering van de zorg. Applaus is leuk, maar daar koop je geen brood voor zal ik maar zeggen. Maar dat werkplezier (en het voorkomen van uitstroom) en stimuleren van instroom ligt natuurlijk dichter bij. Daar kunnen we wel met zijn allen wat aan doen.

In mijn portefeuille “krachtige samenleving” kwam ik de “HCA-ZW” tegen. De wat ? De (Flevolandse) Human Capital Agenda Zorg & Welzijn. Oh !! Ik krijg meestal een onmiddellijke wegtrekker van dit soort kretologie, maar in dit geval: achter die kretologie zit iets heel moois. Het is een samenwerking van Overheden. Werkgevers in de Zorg en Onderwijs. Met als doel om het personeelstekort in de Flevolandse sector Zorg en Welzijn tegen te gaan. Je moet voor de lol eens kijken op deze site: https://hcazwf.nl/projecten/ . Het gaat dan om instroom (voldoende beschikbare mensen), behoud (wendbare en vitale mensen) en over anders organiseren. Met mooie concrete projecten waarin onderwijs en werkgevers de kar trekken.

Dat daarbij anders organiseren een apart spoor is waar ook serieus werk van gemaakt wordt is misschien nog wel het meest hoopgevend. Mijn moeder had in haar laatste levensfase veel zorg nodig. Ze kon nog wel zelfstandig wonen, maar wel tegen een huis aan van waaruit die zorg geboden kan worden. Ik heb in die tijd diep respect opgebouwd voor die verzorgenden. Mijn moeder kon – hoe zal ik dat nou eens netjes zeggen – een stevige eigen opvatting hebben waarin ze 93 jaar getraind was om die ook in praktijk te brengen. Geen onvertogen woord. En ze was trots als een pauw als ze kon vertellen dat die meiden (zo noemde ze ze ook) zeiden dat ze, als ze 5 minuten over hadden, even bij haar onder de afzuigkap een sigaretje kwamen roken. Als ze 5 minuten over hadden…..want ja, ze lieten het me zien – er waren roosters, planningen, volgordes, in- en uitbliepen (want elke stap wordt geregistreerd) en codes voor alle handelingen. Brrrrrrrrr .

In Flevoland steunen we het project academische verpleeg(t)huiszorg. https://www.verpleegthuiszorg.nl/. Ook hier werd ik in eerste instantie door de titel op het verkeerde been gezet. Wat is dit nu weer voor studieus project….. Maar dat is het allesbehalve. Het gaat over het implementeren over een manier van werken waarbij wensen (vraagpatronen noemen ze het) van de cliënten uitgangspunt zijn. Dat vraagt om een veel grotere omslag in de bedrijfsvoering dan je zo zou denken. Het vraagt om een andere vorm van organiseren en denken van de organisaties. Maar het werkt! En het mes snijdt aan vele kanten: om te beginnen de cliënt die niet meer voorwerp is van een bedrijfskundig gestuurde zorgbehandeling, maar middelpunt van de zorg. Voor de zorginstelling: het is niet duurder en levert een veel grotere tevredenheid van de cliënten op. En vooral: voor de medewerkers: tevreden en blije medewerkers. Wat ik terug hoorde bij een aantal gesprekken waren opmerkingen als : ik heb zoveel meer lol in mijn werk gekregen. Ik heb zoveel meer ruimte om de goede dingen op het goede moment te doen. Ik voel me zo aangesproken op mijn professionele verantwoordelijkheid.

En dat is nou precies wat er nodig is. Nodig om deze gemotiveerder medewerkers voor de zorg te behouden.

En natuurlijk, dit lost niet het hele probleem op. Iets met druppels en gloeiende platen. Bovendien werkt dit vooral nu voor verpleeg-/verzorgingshuizen en thuiszorg. Maar toch. Het is een mooi zonnestraaltje. Zo kunnen we zorgen……..met de zorg.